معرفی ساز بانجو
بانجو (Banjo) سازی زهی با چهار، پنج یا شش سیم است که در آن پوسته‌ای نازک روی یک فریم یا حفره‌ای که نقش رزونیتور Resonator (تشدید کننده یا طنین انداز) را دارد، کشیده شده است که به عنوان سر ساز (head) شناخته می‌شود. پوسته (هد) معمولا از پلاستیک ساخته می‌شود و البته هنوز گاهی اوقات از پوست حیوانات در ساخت آن نیز استفاده می‌گردد. فریم معمولا به شکل دایره است. اشکال اولیه این ساز توسط آمریکایی‌های آفریقایی تبار ساخته شد و پیشینیان آفریقایی داشت. بانجوهای مدرن برگرفته از سازهایی‌ست که از قرن هفدهم توسط بردگان غرب آفریقا در کارائیب استفاده می‌شد. در اشارات کتبی به بانجو، این ساز در آمریکای شمالی در قرن هجدهم دیده می‌شود.
برای مشاهده ویدیو از فیلترشکن استفاده کنید.
تاریخچه
اولین بانجوهایی که تحت تاثیر سازهای آفریقایی ساخته شدند دارای یک بدنه‌ی کاسه‌ای شکل (Gourd) و یک Stickneck بودند. این نوع سازها دارای تعداد متنوعی از سیم‌ها بوده هرچند قالب این سیم‌ها از نوع واخون (Drone) بودند. بانجوی دارای پنج سیم توسط جوئل واکر سویینی (Joel Walker Sweeney) یک نوازنده دوره‌گرد آمریکایی اهل ویرجینیا (Virginia) رواج یافت. در دهه 1830 سویینی اولین نوازنده سفید پوستی بود که با این ساز روی صحنه برنامه اجرا کرد. در بانجوی سویینی گورد با جعبه‌ی صدا (Sound Box) جایگزین شده بود و دارای چهار سیم و یک سیم کوتاه تر بود. این ساز توسط گروه سویینی در بریتانیا معرفی و در سالن‌های موسیقی بسیار محبوب شد. قبل از جنگ‌های جنوبی در آمریکا بسیاری از بردگان آفریقایی این ساز را می‌نواختند و به صاحبانشان نیز نحوه نواختن این ساز را می‌آموختند.
دهه 1840 تا قرن بیست و یکم
در پایان دهه 1840 این ساز از محدوده‌ی کارائیب فراتر رفت و در نقاطی در سراسر آمریکا و آن سوی اقیانوس اطلس در انگلستان ریشه دوانید. در دهه 1850 برای علاقه‌مندان به یادگیری این ساز گزینه‌های بیشتری در دسترس بود و تعداد معلمان بیشتری نسبت به دهه 1840 تدریس می‌کردند. همچنین کتابچه‌های راهنما وجود داشت و برای کسانی که می‌توانستند آن‌ها را بخوانند بسیار مفید بود. در اوایل قرن بیست و یکم، بانجو اغلب مربوط به موسیقی‌های فولک (Folk) و کانتری (Country) بود اما در برخی از موسیقی‌های راک (Rock)، پاپ (Pop) و حتی هیپ – هاپ (Hip-Hop) نیز استفاده می‌شد. بانجو به همراه فیدل (Fiddle) پایه‌ی اصلی سبک‌های موسیقی آمریکایی مانند بلوگرس (Bluegrass) و اولد – تایم میوزیک (Old-time music) است. همچنین اغلب در دیکسی‌لند جز (Dixieland jazz) و در ژانرهای کارائیب (Caribbean generes) مانند بیگوین (Biguine)، کالیپسو (Calypso)، منتو (Mento) و تروبادور (Troubadour) استفاده می‌شود.
انواع بانجو
انواع مختلفی از این ساز وجود دارد. در بانجوی زیثر (Zither banjo) پوست ساز در داخل رزونیتور معلق است که باعث حرکت امواج صوتی به سمت جلو می‌شود. چنترل (Chanterelle) از سر ساز کوک می‌شود از زیر صفحه انگشت گذاری عبور می‌کند یا در پرده پنجم بیرون می‌آید. بانجوهایی که برای نواختنشان باید از یک مضراب (Pick) به جای انگشتان استفاده کرد دارای چنترل نیستند.
بانجوها از دو ماده اولیه ساخته می‌شوند : چوب و فلز. البته مواد دیگری همانند چسب‌های مختلف و پلاستیک در مقادیر کمتر در ساخت آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ساختمان ساز بانجو: دسته ی بانجو مانند گیتار شامل یک سر دسته است که محل قرارگیری گوشی‌های تنظیم‌کننده کوک ساز است. گوشی‌های تنظیم‌کننده این ساز می‌توانند مثل گیتار از کناره‌های دسته و یا از پشت سردسته خارج شده باشند. بدنه‌ی ساز از قسمت‌های مختلفی تشکیل می‌شود که شامل قالب اصلی ساز، حلقه‌ی تنش، قلاب‌ها و مهره‌های مخصوص اعمال تنش و صفحه تشدیدکننده یا رزونیتور هستند.
تکنیک نوازندگی
نواختن بانجو مستلزم ترکیبی از تکنیک‌های کندن، کوبیدن و انگشت برداری است. این ساز به خاطر سبک نوازندگی پرانرژی و ریتمیک خود که اغلب شامل تکنیک‌هایی مانند رول و چکش است شناخته شده است. نوازندگان بانجو از پیک و انگشتان خود برای ایجاد ملودی‌های پیچیده و ریتم‌های پر جنب و جوش استفاده می‌کنند. تطبیق‌پذیری بانجو به آن اجازه می‌دهد تا در انواع ژانرها از جمله بلوگرس، فولک، کانتری، راک و پاپ اجرا شود.
ارل سکراگز (Earl Scruggs)، پیت سیگر (Pete Seeger)، رالف استنلی (Ralph Stanley)، جنگو راینهارت (Django Reinhardt)، هری ریزر (Harry Reser)، ادی پیبادی (Eddie Peabody)، روال یاربرو (Rual Yarbrough)، بیل کیث (Bill Keith) و کیث آربان (Keith Urban)، استیو مارتین (Steve Martin)، ری کلارک (Roy Clark)، گراندا جونز (Granda Jones) و جان هارتفورد (John Hartford) تعدادی از بهترین نوازندگان بانجو هستند.
منابع:
ویکی‌پدیا فارسی و انگلیسی
سایت بحرالفنون
بدون دیدگاه